ارزیابی تأثیر میزان کاربرد تابلوهای راهنمایی و رانندگی در درک آنها توسط رانندگان ایرانی

برای هر محصول تولید شده، دفترچه راهنمایی برای نحوه استفاده آن به منظور ارتباط تولید کننده با مصرف کننده در نظر گرفته می­شود، تا امکان استفاده بهینه و ایمن از آن محصول فراهم شود. در راه­ها نیز به عنوان محصولی که روزانه هزاران نفر از آنها استفاده می­کنند، ابزارهایی برای ارتباط مؤثر سازندگان، طراحان و مدیران راه با کاربران آن درنظر گرفته می­شود تا علاوه بر تأمین ایمنی عبور و مرور، امکان استفاده از ظرفیت حداکثری راه نیز فراهم شود. تابلوهای راهنمایی و رانندگی مهم‌ترین ابزار ارتباطی با کاربران راه محسوب می­شوند. در تابلوهای راهنمایی و رانندگی برای انقال پیام از شکل، نماد و متن استفاده می­شود. در صورتی که رانندگان پیام­های تابلوها که عموماً در قالب نماد ارائه می­شوند را درک نکنند، اهداف مورد نظر از نصب تابلوها برآورد نخواهد شد. درک رانندگان از تابلوهای مختلف یکسان نیست و میزان درک از تابلویی به تابلوی دیگر متفاوت است. در این مقاله، تأثیر میزان کاربرد تابلوها بر روی درک رانندگان از آنها مورد بررسی قرار می­گیرد. تابلوها در سه گروه تابلوهای "پر کاربرد"، تابلوهای "با کاربرد متوسط" و تابلوهای "کم کاربرد"دسته بندی شدند و برای هر گروه 4 تابلو مورد بررسی قرار گرفت. به منظور انجام ارزیابی و تحلیل، یک مطالعه پیمایشی با استفاده از پرسشنامه بسته طراحی گردید. در طول 5 روز پرسشگری در محل پلیس راه جاده زنجان – میانه، تعداد 300 پرسشنامه از مصاحبه با رانندگان تکمیل شد. برای اعتبارسنجی داده­ها نیز مطالعه مشابهی در جاده زنجان – بیجار با پر کردن 40 پرسشنامه انجام گرفت. سپس داده‌های حاصل با استفاده از آزمون مربع کای و ضریب همبستگی مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج محاسبه شده نشان داد که درک کلی رانندگان از تابلوها 53.7% به­دست آمد. با این حال؛ درک رانندگان از تابلوهای "پرکاربرد"، تابلوهای "­با کاربرد متوسط­" و تابلوهای "­کم کاربرد" یکسان نبوده و به ترتیب 88.3%، 49.3% و 23.3% به دست آمد. نتایج نشان می‌دهد که با افزایش میزان کاربرد تابلو، درک رانندگان از تابلوها افزایش می­یابد و حدود این ارتباط 0.53 است.